حبیب بن مظاهر: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۲: خط ۲۲:
| آثار              =
| آثار              =
| نقش های برجسته              = از اصحاب امام حسین (ع) و شهید کربلا
| نقش های برجسته              = از اصحاب امام حسین (ع) و شهید کربلا
}}'''حبیب بن مظاهر''' پیرترین یار [[امام حسین (ع)]] در [[کربلا]] بود که در روز [[عاشورا]] به شهادت رسید.   
}}'''حبیب بن مظاهر''' سالخورده ترین یار [[امام حسین (ع)]] در [[کربلا]] بود که در روز [[عاشورا]] به [[شهادت]] رسید.   


==زندگینامه==
==زندگینامه==
خط ۳۰: خط ۳۰:
==نقش در واقعه کربلا==
==نقش در واقعه کربلا==


=== بیعت با امام حسین(ع) در کوفه ===
===بیعت با امام حسین(ع) در کوفه===
پس از مرگ [[معاویه]]، حبیب بن مظاهر و جمعی از بزرگان شیعیان [[کوفه]]، همچون [[سلیمان بن صرد خزاعى|سلیمان بن صُرد خزاعی]]، [[مسیب بن نجبه فرازى|مسیب بن نَجَبه]] و [[رفاعه بن شداد بجلی|رفاعة بن شداد بَجَلی]] از [[بیعت]] با [[یزید]] خودداری کردند و برای [[امام حسین(ع)]] نامه نوشتند و آن حضرت را برای قیام بر ضد [[بنى امیه|امویان]] به کوفه دعوت کردند. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۴۶۲؛ الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م.، ص۲۵۶.</ref> و با ورود [[مسلم بن عقیل]] به کوفه‌ و سکونت در خانه‌ [[مختار ثقفى|مختار بن‌ ابی‌ عبیده‌ ثقفی]]<nowiki/>‌، جلسه‌ای‌ در منزل‌ سلیمان‌ بن‌ صرد خزاعی‌ برگزار شد که‌ به‌خاطر سرّی‌ بودن‌ مذاکرات، تنها رهبران‌ نهضت‌ در آن‌ حضور یافتند و در پاسخ‌ به‌ نامه‌ امام‌ حسین(ع) که‌ در برابر حاضرین‌ قرائت‌ شد، رهبران‌ شیعیان ‌چون‌ [[عابس‌ بن ‌ابی‌ شبیب‌ شاکری‌|عابس ‌بن‌ ابی‌ شبیب‌ شاکری]]<nowiki/>‌، حبیب ‌بن‌ مظاهر اسدی‌ و [[سعید بن‌ عبدالله حنفی‌|سعید بن‌ عبدالله]] سخنان‌ شورانگیزی‌ ایراد کردند و حمایت‌ خود را تا آخرین‌ نفس‌ نسبت‌ به‌ امام‌ حسین (ع) اعلام‌ داشتند.<ref>ر.ک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۳۵۵؛ الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵  م.، ج۵، ص۳۴؛ البدایه و النهایه، ابن کثیر الدمشقی، عماد الدین اسماعیل بن عمر، قاهره: ۱۹۳۲ م.، ج۸، ص۱۵۲.</ref> به نوشته سماوی، حبیب بن مظاهر و [[مسلم بن عوسجه]] در کوفه برای امام حسین (ع) بیعت می‌گرفتند. <ref>ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ص۱۰۲.</ref> تا این‌که [[عبید الله بن زیاد|عبیدالله بن زیاد]] به کوفه رفت و شروع‌ به‌ تهدید مردم‌ نمود و مردم کوفه از یاری مسلم بن عقیل دست کشیدند و از گرد او پراکنده شدند خاندان حبیب بن مظاهر و مسلم بن عوسجه آن‌ دو را پنهان کردند تا اینکه مخفیانه از شهر گریختند و در روز ششم [[محرم]] در [[کربلا]] به امام حسین (ع) پیوستند.  
پس از مرگ [[معاویه]]، حبیب بن مظاهر و جمعی از بزرگان شیعیان [[کوفه]]، همچون [[سلیمان بن صرد خزاعى|سلیمان بن صُرد خزاعی]]، [[مسیب بن نجبه فرازى|مسیب بن نَجَبه]] و [[رفاعه بن شداد بجلی|رفاعة بن شداد بَجَلی]] از [[بیعت]] با [[یزید]] خودداری کردند و برای [[امام حسین(ع)]] نامه نوشتند و آن حضرت را برای قیام بر ضد [[بنى امیه|امویان]] به کوفه دعوت کردند. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۴۶۲؛ الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م.، ص۲۵۶.</ref> و با ورود [[مسلم بن عقیل]] به کوفه‌ و سکونت در خانه‌ [[مختار ثقفى|مختار بن‌ ابی‌ عبیده‌ ثقفی]]<nowiki/>‌، جلسه‌ای‌ در منزل‌ سلیمان‌ بن‌ صرد خزاعی‌ برگزار شد که‌ به‌خاطر سرّی‌ بودن‌ مذاکرات، تنها رهبران‌ نهضت‌ در آن‌ حضور یافتند و در پاسخ‌ به‌ نامه‌ امام‌ حسین(ع) که‌ در برابر حاضرین‌ قرائت‌ شد، رهبران‌ شیعیان ‌چون‌ [[عابس‌ بن ‌ابی‌ شبیب‌ شاکری‌|عابس ‌بن‌ ابی‌ شبیب‌ شاکری]]<nowiki/>‌، حبیب ‌بن‌ مظاهر اسدی‌ و [[سعید بن‌ عبدالله حنفی‌|سعید بن‌ عبدالله]] سخنان‌ شورانگیزی‌ ایراد کردند و حمایت‌ خود را تا آخرین‌ نفس‌ نسبت‌ به‌ امام‌ حسین (ع) اعلام‌ داشتند.<ref>ر.ک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۳۵۵؛ الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵  م.، ج۵، ص۳۴؛ البدایه و النهایه، ابن کثیر الدمشقی، عماد الدین اسماعیل بن عمر، قاهره: ۱۹۳۲ م.، ج۸، ص۱۵۲.</ref> به نوشته سماوی، حبیب بن مظاهر و [[مسلم بن عوسجه]] در کوفه برای امام حسین (ع) بیعت می‌گرفتند. <ref>ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ص۱۰۲.</ref> تا این‌که [[عبید الله بن زیاد|عبیدالله بن زیاد]] به کوفه رفت و شروع‌ به‌ تهدید مردم‌ نمود و مردم کوفه از یاری مسلم بن عقیل دست کشیدند و از گرد او پراکنده شدند خاندان حبیب بن مظاهر و مسلم بن عوسجه آن‌ دو را پنهان کردند تا اینکه مخفیانه از شهر گریختند و در روز ششم [[محرم]] در [[کربلا]] به امام حسین (ع) پیوستند.
===نپذیرفتن امان نامه===
===نپذیرفتن امان نامه===
در کربلا حبیب بن مظاهر و دیگر یاران امام حسین (ع) از پذیرفتن امان نامه دشمن خودداری کردند و استدلالشان این بود که اگر امام حسین (ع) کشته شود، ما عذری نزد پیامبر (ص) نخواهیم داشت. <ref>اختیار معرفه الرجال ( معروف به رجال کشی )، طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن، مشهد: ۱۳۴۸، ص۷۹.</ref>  
در کربلا حبیب بن مظاهر و دیگر یاران امام حسین (ع) از پذیرفتن امان نامه دشمن خودداری کردند و استدلالشان این بود که اگر امام حسین (ع) کشته شود، ما عذری نزد پیامبر (ص) نخواهیم داشت. <ref>اختیار معرفه الرجال ( معروف به رجال کشی )، طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن، مشهد: ۱۳۴۸، ص۷۹.</ref>  


=== دعوت از قبیله بنی اسد ===
===دعوت از قبیله بنی اسد===
در کربلا زمانی که کمی یاران امام حسین (ع) را دید، عرض‌ کرد که‌: در این‌ منطقه‌ تیره‌ای‌ از بنی‌ اسد زندگی‌ می‌کنند. اگر اجازه‌ می‌دهی‌ با آنان‌ صحبت‌ کنم‌ که‌ برای‌ یاری‌ شما به‌ کربلا بیایند. امام‌ حسین‌ (ع) موافقت‌ کرد. حبیب‌ نیمه‌ شب‌ به‌ سوی‌ آنان‌ رفت‌. آنان‌ با او به‌ احترام‌ برخورد کردند.  
در کربلا زمانی که کمی یاران امام حسین (ع) را دید، عرض‌ کرد که‌: در این‌ منطقه‌ تیره‌ای‌ از بنی‌ اسد زندگی‌ می‌کنند. اگر اجازه‌ می‌دهی‌ با آنان‌ صحبت‌ کنم‌ که‌ برای‌ یاری‌ شما به‌ کربلا بیایند. امام‌ حسین‌ (ع) موافقت‌ کرد. حبیب‌ نیمه‌ شب‌ به‌ سوی‌ آنان‌ رفت‌. آنان‌ با او به‌ احترام‌ برخورد کردند.  


خط ۴۴: خط ۴۴:
دیگران‌ نیز اعلام‌ کردند که‌ آماده‌اند از حسین‌ (ع) حمایت‌ کنند. در میان‌ آنان‌ یکی‌ از جاسوسان‌ عبیدالله بن‌ زیاد بود که‌ خبر را به‌ [[عمر بن سعد|عمر بن‌ سعد]] رساند. عمر بن‌ سعد، [[ازرق‌ بن‌ حرث‌ صیداوی|ازرق‌ بن‌ الحرث‌ صیداوی‌]] را در راس‌ یک‌ گروه‌ چهار صد نفره‌ مسلح‌ فرستاد تا جلوی‌ آنان‌ را بگیرد. در نزدیکی [[فرات|‌فرات]]<nowiki/>‌ درگیری‌ پیش‌ آمد. قبیله‌ بنی‌ اسد مجبور به‌ بازگشت‌ شدند. حبیب‌ آن‌چه‌ را رخ‌ داده‌ بود، به‌ اطلاع‌ امام حسین (ع) رساند. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۴۸۰؛ الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵  م.، ج۵، ص۹۰-۹۱؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، ۱۳۶۷ ﻫ ق. ، ج۱، ص۳۴۵-۳۴۶.</ref>
دیگران‌ نیز اعلام‌ کردند که‌ آماده‌اند از حسین‌ (ع) حمایت‌ کنند. در میان‌ آنان‌ یکی‌ از جاسوسان‌ عبیدالله بن‌ زیاد بود که‌ خبر را به‌ [[عمر بن سعد|عمر بن‌ سعد]] رساند. عمر بن‌ سعد، [[ازرق‌ بن‌ حرث‌ صیداوی|ازرق‌ بن‌ الحرث‌ صیداوی‌]] را در راس‌ یک‌ گروه‌ چهار صد نفره‌ مسلح‌ فرستاد تا جلوی‌ آنان‌ را بگیرد. در نزدیکی [[فرات|‌فرات]]<nowiki/>‌ درگیری‌ پیش‌ آمد. قبیله‌ بنی‌ اسد مجبور به‌ بازگشت‌ شدند. حبیب‌ آن‌چه‌ را رخ‌ داده‌ بود، به‌ اطلاع‌ امام حسین (ع) رساند. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۴۸۰؛ الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵  م.، ج۵، ص۹۰-۹۱؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، ۱۳۶۷ ﻫ ق. ، ج۱، ص۳۴۵-۳۴۶.</ref>


=== موعظه پیک عمر سعد ===
===موعظه پیک عمر سعد===
زمانی که عمر بن‌ سعد پیکی‌ به‌ نام‌ [[قُرَّة ‌بن‌ قیس‌ حَنظلی]]<nowiki/>‌ را نزد امام‌ حسین (ع) فرستاد. آن حضرت از یاران خود پرسید: «آیا این‌ مرد را می‌شناسید؟»  
زمانی که عمر بن‌ سعد پیکی‌ به‌ نام‌ [[قُرَّة ‌بن‌ قیس‌ حَنظلی]]<nowiki/>‌ را نزد امام‌ حسین (ع) فرستاد. آن حضرت از یاران خود پرسید: «آیا این‌ مرد را می‌شناسید؟»


حبیب ‌بن‌ مظاهر پاسخ داد: «بلی‌ او از قبیله‌ حنظله‌ تمیمی‌ و خواهرزاده‌ ماست‌. او را به‌ حُسن‌ نظر می‌شناختم‌ و گمان‌ نمی‌کردم‌ او را این‌جا ببینم.»  
حبیب ‌بن‌ مظاهر پاسخ داد: «بلی‌ او از قبیله‌ حنظله‌ تمیمی‌ و خواهرزاده‌ ماست‌. او را به‌ حُسن‌ نظر می‌شناختم‌ و گمان‌ نمی‌کردم‌ او را این‌جا ببینم.»  
خط ۹۵: خط ۹۵:
نام حبیب بن مظاهر در [[زیارت ناحیه مقدسه]] و نیز [[زیارت رجبیه امام حسین (ع)|زیارت امام حسین (ع) در ماه رجب]] آمده است. <ref>المزار الکبیر، محمدبن مشهدی، چاپ جواد قیومی اصفهانی، تهران: ۱۴۱۹ ﻫ ق. ، ص۴۹۳؛ اقبال بالاعمال الحسنه فیما یعمل مره فی السنه، سید بن طاووس، علی بن موسی، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم: مکتبه الاعلام الاسلامی، ۱۴۱۴ ﻫ ق.، ج۳، ص۳۴۴،۷۸؛ بحار الانوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref> ”السَّلامُ عَلَی حَبیبِ بنِ مُظاهِرٍ اَسَدی“
نام حبیب بن مظاهر در [[زیارت ناحیه مقدسه]] و نیز [[زیارت رجبیه امام حسین (ع)|زیارت امام حسین (ع) در ماه رجب]] آمده است. <ref>المزار الکبیر، محمدبن مشهدی، چاپ جواد قیومی اصفهانی، تهران: ۱۴۱۹ ﻫ ق. ، ص۴۹۳؛ اقبال بالاعمال الحسنه فیما یعمل مره فی السنه، سید بن طاووس، علی بن موسی، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم: مکتبه الاعلام الاسلامی، ۱۴۱۴ ﻫ ق.، ج۳، ص۳۴۴،۷۸؛ بحار الانوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref> ”السَّلامُ عَلَی حَبیبِ بنِ مُظاهِرٍ اَسَدی“


== مزار ==
==مزار==
پس از اتمام درگیری، گروهی از قبیله بنی‌ اسد، اجساد اصحاب امام حسین (ع) را در مقبره‌ای دسته‌ جمعی به خاک سپردند، اما حبیب بن مظاهر را در رواق جنوب غربی حرم امام حسین (ع)  به خاک سپردند.
پس از اتمام درگیری، گروهی از قبیله بنی‌ اسد، اجساد اصحاب امام حسین (ع) را در مقبره‌ای دسته‌ جمعی به خاک سپردند، اما حبیب بن مظاهر را در رواق جنوب غربی حرم امام حسین (ع)  به خاک سپردند.
==منبع==
==منبع==


* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۳۹۰-۳۹۷.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۳۹۰-۳۹۷.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==